by HisCulArtTürkler Orta Asya’dan Anadolu’ya çeşitli tarihlerde defalarca gelmiş iseler de Anadolu’nun Türk Yurdu olmasında etkili olan göçler 11.Yüzyıldan itibaren başlamıştır. Büyük Selçuklu Devleti’nin kuruluşundan önce Çağrı Bey,1018 yılında Doğu Anadolu, Kafkasya’ya ve İran’a keşif akını yapmış, Buhara yöresinde bulunan kardeşi Tuğrul Bey’in yanına dönerek, Bu ülkede (Anadolu’da) bize karşı koyabilecek bir kuvvete rastlanmadığını söylemiştir. O sırada. Gazneli Mahmut 1025 yılında Arslan Yabgu’yu Semerkant’a çağırır ve ziyafet verir. Arslan Yabgu Semerkant’a geldikten sonra Arslan Yabgu’yu yakalatıp Kalincar Kalesine gönderir. Arslan Yabgu’nun oğlu Kutalmışoğlu Süleyman Şah Arslan Yabgu’yu kurtarmaya çalışsa da kurtaramaz ve 7 sene Kalincar Kalesinde mahkûm olan Arslan Yabgu burada vefat eder. Amcası Arslan Yabgu’ya bağlı Oğuzlar Gazneliler’in takibinden kaçarak birkaç defa Anadolu’ya girmişler, büyük kayıplar vermelerine rağmen Azerbaycan’dan Diyarbekir havalisine kadar yayılmayı başarmışlardı. Malazgirt Savaşı(26 Ağustos 1071) Sultan Alparslan önderliğinde Anadolu’nun kapıları Türklere açıldı ve Bizans’ın bütün mukavemeti kırıldı. Artık bu zaferden sonra Türkler Anadolu’da hızlı bir yayılma ve yerleşme faaliyetine başladılar ve Anadolu’nun etnik yapısında Türkler lehine gözle görülür bir gelişme kaydedildi. Anadolu’nun yanı sıra Azerbaycan, Irak ve Suriye Oğuz göçlerine sahne oldu. Oğuzlar, bütün varlıkları ile Anadolu’ya yerleştiler. Onların bu yerleşme faaliyetlerini Tuğrul Bey, Alparslan ve Melikşah gibi Selçuklu sultanları destekleyerek Türk komutanlarına Anadolu’nun fethini emrettiler. Türkmen beylerinden biri olan Artuk Beğ, Kızılırmak ve Yeşilırmak havzalarını Türkmenler’in yerleşmesine elverişli hale getirdi.1072 yılında Komnenos’un idaresi altındaki Bizans ordusunu yenen Artuk Beğ,İsak Sakarya vadisine kadar ilerledi.Bu sayede Türkler,Sivas Kayseri,Ankara gibi merkezlere sahip olma imkanı buldular.Anadolu’ya gelen birçok Türkmen Beyi zamanla Kutalmışoğlu Süleyman Şah’ın etrafında toplanarak yeni bir devletin temellerini attılar.Başlangıçta Güneydoğu Anadolu’ya gelen Kutalmışoğlu Süleymanşah Konya ve Gevale gibi birçok önemli yerleri ele geçirdi 1075 yılında da İznik’i topraklarına kattı. Şehirde hemen imar faaliyetlerine girişen Kutalmışoğlu Süleymanşah, merkez İznik olmak üzere iktidarını kuvvetlendirmiştir. Böylelikle Anadolu Selçuklu devleti kuruluşunu tamamlamıştır.
Kaynakça: Doğu’nun ve Batı’nın hakimi Selçuklular(Aydın USTA)
PRF. DR. Abdulkadir YUVALI Malazgirt Savaşı
Dr. Öğr. Üyesi. Samet ALIÇ
