by HisCulArtÜnlü direktör Semih Kaplanoğlu, Anadolu Ajansı’nın (AA) düzenlediği Sinema Atölyesi’nde, sinemanın günümüzde geçirdiği dönüşüm üzerine çarpıcı açıklamalarda bulundu. Hollywood sinemalarını eleştiren Kaplanoğlu, artık “büyük direktörler dönemi”nin sona erdiğini, sinemanın farklı bir tarafa evrildiğini belirtti.
Kaplanoğlu, yapay zekanın senaryo yazımında ve sinema üretiminde artan tesirini kıymetlendirerek, bu teknolojilerin yaratıcılık üzerindeki tesirlerinin tartışmaya açık olduğunu tabir etti. Kaplanoğlu, “Şimdi 17-18 yaşında bir genç, yapay zekanın önereceği senaryodan başka ya da işte dijital bir ‘medium’un ona sağlayacağı imkanların dışında bir imkan düşünmeden hareket edecek. Onları kullanmaya çalışacak. Pekala kullandığımız malzemeler aslında tıpkı vakitte bizi de kullanıyorlar. O yüzden buradaki bağ nasıl kurulur? Bu münasebete dair kuşkular gelişmeli bence. Gerçek mu bu manzara? Bu imgenin gerisinde ne var? Bu nasıl diğer türlü anlatılabilir? Bu teknoloji ve aygıtları sorgulamadan, onların bizim neyimize yaradığını sorgulamadan bir şey yapmak çok sıkıntı diye düşünüyorum” diyerek gelişen teknolojiyle yaşanan son durumu özetledi.
“YAPAY ZEKAYA KARŞI DEĞİLİM LAKİN KÖRLEŞMEYE MUHTAÇLIĞIMIZ VAR”
Kaplanoğlu, yapay zekanın senaryo yazımı üzere alanlarda sunduğu katkılarla ilgili çarpıcı bir örnek paylaşarak, bu metinlerin ekseriyetle klasik sinema anlatılarından türediğini söyledi. Direktör, “Bütün hayatımızı o dramatik yapıyı kırmak üzerine harcadık. Artık o yapıya dönmek mümkün mü?” diyerek yapay zekanın yaratıcılığı nasıl etkilediğini sorguladı.
Kaplanoğlu, çağdaş dünyanın görsel bombardımanından sıyrılmanın gerekliliğine vurgu yaparak, “Gerçeklik diye sunulan birçok şey aslında gerçek değil,” dedi ve yaratıcılığın ekranlardan uzaklaşarak daha derin bir içsel keşifle mümkün olabileceğini savundu.
TÜRK SİNEMASININ YÜKSELİŞİ VE JENERASYON HAREKETLERİ
Kaplanoğlu, 1980’lerin sonlarında Türk sinemasında yaşanan büyük değişimi de kıymetlendirdi. Nuri Bilge Ceylan, Zeki Demirkubuz ve Derviş Zaim üzere direktörlerle tıpkı devirde sinemaya adım atan Kaplanoğlu, o yıllardaki güç ve sinerjiyi anlattı. “Biz, Yeşilçam’ın ticari sinemasına bir reaksiyon olarak daha entelektüel bir sinema lisanı geliştirmeye çalıştık,” dedi.
“SES VE YER FİLMLERİMİN ANA UNSURU”
Filmlerinde ses dizaynına ve yerin kıssadaki kıymetine özel bir vurgu yapan Kaplanoğlu, senaryolarını yazarken yerleri şahsen gezdiğini ve karakterlerle bağ kurduğunu belirtti. “Bir sinemanın gerçeklik hissini yaratmak için ses dizaynına büyük ehemmiyet veriyorum. Yerlerin seslerini kaydederek karakterlerimin dünyasını inşa ediyorum,” diye ekledi.
SİNEMADA YENİ TEKNOLOJİLERİN ROLÜ
Kaplanoğlu, dijital platformların ve televizyon dizilerinin üretim biçimlerini eleştirerek, “Artık bu üretimler ilkel ve geri kalmış görünüyor,” tabirlerini kullandı. Genç sinemacılara, dijital çağın sunduğu kolaylıkları sorgulamayı ve öyküye odaklanmayı önerdi.
“YENİ SİNEMALAR YOLDA ANCAK EKONOMİK ZORLUKLAR ENGEL”
Yeni projelerinden bahseden Kaplanoğlu, Niyazi Mısri’nin ömür hikayesinden ilham alarak yazdığı “İnsan” isimli sineması hayata geçirmek istediğini lakin ekonomik zorlukların süreci yavaşlattığını söyledi. Bununla birlikte, genç sinemacıların yeni teknolojilerle farklı bir sinema lisanı geliştireceğine dair umudunu lisana getirdi.
SEMİH KAPLANOĞLU KİMDİR
Semih Kaplanoğlu, memleketler arası alanda tanınan Türk direktör, senarist ve yapımcıdır. 1963 yılında İzmir’de doğan Kaplanoğlu, bilhassa “Bal,” “Süt,” ve “Yumurta” üçlemesiyle büyük ses getirmiştir. 2010 yılında “Bal” sinemasıyla Berlin Milletlerarası Sinema Şenliği’nde Altın Ayı mükafatını kazanarak dünya çapında tanınmıştır. Minimalist ve derin anlatımıyla dikkat çeken Kaplanoğlu, Türk sinemasında mistik ve felsefi temaları işleyen özgün bir sanatçı olarak öne çıkmaktadır.
