HAYALİ CENNET HASAN SABBAH

by Gizem Muslu

Bir devrin organize suikastçısı Hasan Sabbah’ın nerede doğduğuna dair henüz gerçek bilgiler yoktur, bazı belgelerde Rey bazılarında Kum olarak geçer.

Haşhaşiler hakkında bilgi edinmek için Fedailerin Kalesi Alamut okunabilir. Ama asıl bilgi için Halil İnalcık’ın yakın arkadaşı Bernard Lewis kitabı okunmalıdır.

Hasan Sabbah’ın sarayın içine kadar girmesi hakkında şöyle açıklama yapılır;

Ömer Hayyam, Nizamülmülk ve Hasan Sabbah üç yakın arkadaştır. Okul yıllarında Hayyâm şaka yoluyla fakat niyeti ciddi olmak üzere şöyle bir kelam dile getirerek arkadaşlarını yoklayarak, “Şayet ileride talih yaver gider de yükselme imkânları da el verirse üçümüzden birimiz daha üstün bir devlet makamına gelecek olursa, diğer iki arkadaşını da mutluluğuna ortak etmek üzere aramızda samimi bir anlaşma yapsak acaba nasıl olur? Bu soru ilerleyen yıllarda Nizamülmülk’ün karşısına çıkacaktır.

(Nizamülmülk’ün günlük şahsiyetinde ki ismi Ebu’-l Kasım’dır. Alparslan ve Melikşah dönemlerinde vezirlik yapmış kişidir. Devletin düzenini sağlar.)

Ebu’-l Kasım diğer iki arkadaşından ilim irfan olarak sıyrılıp istediği hayallere ulaşır.  Alparslan’ın karargâhına gider, katiplerle yakınlaşır ve sarayın ilgisini çekince olunabilecek en üst makama çıkıp Nizamülmülk seviyesine yükselir.

Dönemin şartlarında eski okul arkadaşları fakirlik ve yoksulluk çekmiş olacaklar ki yıllar önce aralarında şaka yollu söylenen söz vuku bulur. Ebu’-l Kasım arkadaşlarını mutlu etmek ve gönül rahatlığı sağlamak amacıyla onların isteklerini yerine getirmeye çalışır. Fakat Hasan Sabbah’ın saraya girmesi Ebu’-l Kasım için pek iyi olmayacaktır. Onun makamına gölge düşürmeye çalışacaktır ve aralarına düşmanlık girecektir.

Hasan Sabbah devrin zeki adamlarından olduğu gibi aynı zamanda cinayet hadiselerinde de en çok onun adı geçer. Tek suikastçı o değildir ama organize suikastçı olarak bilinir. Dönemin adamları için de korkunç bir kişiliktir.

Devrin adamlarından Nizamülmülk , Hasan Sabbah’ın yakalanıp öldürülmesi gerektiğini söyler. Çünkü devlet için tehlike oluşturacak bir adamdır. Bunu duyan Hasan Sabbah kaçar. Alamut Kalesini ele geçirir. Orada kendisine bir alan kurar. Bu kaleye ulaşılması ve fethedilmesi de oldukça zordur, ama burayı zorda olsa ele geçirmiştir.

Otuz dört yıl buradan hiç çıkmadığı söylenir. Dışarı çıkıp suikaste bulaşmaz. Adamları o görevi üstlenir.

1990 Yılında Selçuklu devleti kaleyi çevirir .Kaleye saldırır, fakat Selçuklu emiri ölür. Başa Melikşah geçince Nizamülmülk’ün iknasıyla tekrar kuşatmaya başlar , fakat kaleyi alamaz. Nizamülmülk halkın içinde bir Fedai tarafından öldürülünce halka korku gelir.

İnsanlara uyuşturucuyla kendinden geçirip o hayali cenneti kurmalarını sağlamıştır. Üstelik Haşhaşi denmesinin sebebi, yukardan bakılınca cennet gibi görülen yerde, Murat Bardakçı’nın anlatımına göre orada alem yapıldıktan sonra haşhaş içip suikaste çıkarlar. Hatta sabah bazı devlet büyükleri uyandığı zaman başında hançer olduğu söylenir.

Bir süre sonra artık Hasan Sabbah kimseyi öldürmez , barış imzalamak ister. Sultan Sencer bir sabah uyandığında yatağının başındaki taşta hançer görür. Bir not yazılıdır, ‘ Ben istemez miydim ki o hançer sert taşa değil de sultanın yumuşacık göğsüne saplansın. ‘ Aslında sultanı öldürmemek onun da işine geldi çünkü yerine gelecek olan da onun düşmanı olacaktır.

Kur’an okuyan biridir. Kur’an ve Hz. Muhammed öğretilerine ek olarak anlatıların olduğunu beyan eder. Kendi fikirlerini din yoluyla yaymaya çalışır. Alamut kalesinde hayali bir cennet kurar.  Kurduğu devletin adı Nizari İsmaili’dir. Nizari ismi adına kurduğu adamın ismidir. İsmaili ise meshebinin adıdır. Kur’an da anlatılan cennet tasvirini hayali olarak burada gerçekleştirir.

Haşhaşileri ortadan kaldıran devlet de Moğollar’dır. 1256 yılında Hülagühan yok eder. Alamut kütüphanesini  de yok ederler. Sadece kurtulan kitap Sergüzeşt-i Seyyidina kitabıdır.

KAYNAKÇA:

MURAT BARDAKÇI

tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp

HALUK TATAR/ EĞİTİMCİ YAZAR

ABDÜLKADİR B. MUHAMMED