VEZÜV’DE YIKICI PATLAMA
MS 79 yılında Vezüv Yanardağı’nın patlaması, Pompeii kentini yerle bir ederek binlerce kişinin vefatına neden oldu. Kalın kül katmanı, felakette hayatını kaybedenlerin vücut hallerini asırlar boyunca korudu.
BİRİNCİ ÇALIŞMALAR
1863 yılından bu yana bilim insanları, kül katmanlarının altında oluşan boşlukları alçıyla doldurarak 104 kurbanın kalıbını çıkardı. Fakat son olarak Current Biology mecmuasında yayımlanan araştırma, DNA tahlillerinin evvelki varsayımları çürüttüğünü ortaya koydu.
DNA TAHLİLLERİ VARSAYIMLARI ÇÜRÜTTÜ
Araştırmacılar, 14 kurbanın DNA’sını tahlil ederek anne-çocuk ve aile oldukları düşünülen bireylerin aslında akraba olmadığını belirledi. Bir konutta altın bilezikli bir yetişkinle kucağındaki çocuğun anne-çocuk olduğu varsayılmıştı, lakin bu bireylerin hepsinin erkek olduğu ve akraba olmadıkları anlaşıldı.
SARILARAK ÖLENLERİN KİMLİĞİ ALDATICI ÇIKTI
Başka bir örnek ise sarılarak ölen iki kişinin kız kardeş yahut anne-kız oldukları düşünülüyordu. Lakin bu bireylerden en az birinin erkek olduğu ve ortalarında anne tarafından bir akrabalık bağı bulunmadığı tespit edildi.
ÖNCEKİ ÇALIŞMALARDAKİ YANLIŞ YORUMLAR
Daha evvel yapılan tahlillerde, yaşlı bir dilencinin aslında genç bir çocuk olduğu, gebe olduğu sanılan bir bayanın ise giysi kaynaklı şişkinliğe sahip olduğu belirlenmişti. Bu tıp kusurlu yorumlamalar, Pompeii halkının gerçek ömürleriyle ilgisiz kıssalara yol açıyordu.
BİLİMSEL GERÇEKLER
Araştırmada yer alan arkeolog Estelle Lazer, geçmiş çalışmalarda varsayımların yüzeysel incelemelere dayandığını tabir ederek “Bilim, kurbanların gerçek hayatlarını anlamamıza imkan tanıyor; onları kıssa materyali yapmaktan çok daha saygılı bir yaklaşım bu” dedi.
POMPEİİ HALKININ GENETİK ÇEŞİTLİLİĞİ
Araştırmanın muharrirlerinden Alissa Mittnik, kimi bireylerin Doğu Akdeniz kökenli olduğuna dikkat çekti. Genetik tahlil, Pompeii’de yaşayan insanların Ege yahut Levant popülasyonlarına benzediğini ve büyük ihtimalle göçmenlerin torunları olduğunu gösterdi.
GÖÇ VE KÖLELİK BAĞI
Araştırmacılar, Pompeii halkının genetik çeşitliliğini kölelik ve ticaret ağlarına bağlıyor. İspanya’daki Valensiya Üniversitesi’nden, çalışmada yer almayan Gianni Gallello da incelenen bireyler ortasında akrabalık bağı bulunmamasının, köle olmalarından kaynaklanabileceğini düşünüyor.